De Voorwegschool: 400 jaar geschiedenis en traditie in een modern jasje

In de nieuwste aflevering van ‘Haarlemse Iconen’ neemt presentator Rudy Nicola je mee naar de oudste basisschool van Nederland: de Voorwegschool in Heemstede. Deze school, opgericht in 1630, kent een geschiedenis die bijna vier eeuwen beslaat. Met trots vertelt directeur Marco Dekker over de unieke plek waar hij dagelijks werkt en de bijzondere verhalen die de school rijk is.

Het bijzondere verhaal van de oudste school

Bij binnenkomst in de Voorwegschool is het direct voelbaar: deze plek ademt geschiedenis. De school is ooit ontstaan dankzij Adriaan Pauw, een invloedrijke raadsheer die de financiering rond kreeg met accijnzen op bier. Marco Dekker licht toe: "Hij was echt een notabele in die tijd en was een van degenen die de Vrede van Münster heeft ondertekend, het einde van de Tachtigjarige Oorlog. Denk aan iemand op ministerniveau.”

Voor Marco Dekker is het een eer om directeur te zijn van deze school. "Het maakt je ook nederig. Als je bedenkt hoeveel kinderen, meesters en juffen hier al zijn geweest... We zijn uiteindelijk allemaal passanten," zegt hij.

De dagelijkse schoolpraktijk door de jaren heen

Hoewel de Voorwegschool zich door de eeuwen heen heeft gemoderniseerd, blijft de kern hetzelfde. Dekker beschrijft hoe de eerste dag dat hij bij de school aankwam direct indruk op hem maakte. "Je hebt van die beelden van vroeger, van hoe de school eruitzag, begin 20e eeuw. En dan heb je altijd een mooie boom staan; eigenlijk zou er nog een bankje omheen moeten waar kinderen op zitten." Ondanks moderne toevoegingen, zoals digitale schoolborden, blijft het beeld van spelende kinderen op het plein onveranderd. "Hier wordt ook nog steeds gebald en tikkertje gespeeld,” vertelt hij met een glimlach.

De school heeft daarnaast altijd de ambitie gehad om voor iedereen toegankelijk te zijn, ongeacht achtergrond of religie. Dit kenmerkt de ontwikkeling van de school van een protestantse naar een openbare basisschool. In de loop der tijd hebben diverse ontwikkelingen, zoals de opkomst van linnenblekerijen en de komst van de Fransen in de 18e eeuw, hun invloed gehad op het onderwijs en de leerlingenpopulatie.

Verhalen die generaties verbinden

Door de jaren heen zijn er vele verhalen ontstaan rondom de Voorwegschool. Een van de meest intrigerende legendes is die van de geest van een jong meisje, dat zich zou bevinden op zolder. Deze verhalen worden met name aan de oudste leerlingen verteld, bijvoorbeeld tijdens het kamp van groep 8.

Ook vertelt Marco Dekker over een van zijn voorgangers, een schoolhoofd dat tijdens de Franse overheersing op 18-jarige leeftijd werd aangesteld. “Hij heeft het 54 jaar volgehouden, dat is veruit het record,” zegt Marco. “Het is niet meer gebruikelijk dat iemand zo lang aan een school verbonden blijft.”

Vooruitkijken naar de toekomst

Met 2030 in zicht, wanneer de school haar 400-jarige bestaan viert, kijkt Dekker vooruit naar de toekomst van de Voorwegschool. Hij heeft de wens om lessen te ontwikkelen die specifiek ingaan op de lange geschiedenis van de school, zodat ook de huidige leerlingen zich bewust worden van hun unieke schoolomgeving. “Binnenkort is het echt 400 jaar, in 2030. Ik vind eigenlijk wel dat we de kinderen kennis moeten meegeven over wat voor bijzondere plek dit is,” aldus Marco.

Er staan ook concrete plannen op de agenda, zoals de vernieuwing van het schoolplein. Marco Dekker ziet het als zijn taak om de school voortdurend te blijven ontwikkelen, met oog voor zowel tradities als de toekomst.